استان مازندران :
موقعیت جغرافیائی :
استان مازندران بین 35 درجه و 47 دقیقه تا 36 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 34 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است . این استان در قسمت شمال مرکزی کشور واقع و از شمال به دریای مازندران ، از جنوب به استانهای تهران و سمنان ، از باختر و جنوب باختری به گیلان و قزوین و از خاور به استان گلستان محدود است . استان مازندران با مساحت 23756 کیلومتر مربع وسعت ، 46/1 درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است .بر اساس آخرین آمار جمعیت آن به 2823606 نفر می رسد .
مازندران تنها استانی است که با سه محور هراز ، کندوان و سواد کوه با مرکز کشور مرتبط بوده و سه فرودگاه ساری ، نوشهر و رامسر ارتباط هوائی آن را با سایر نقاط برقرار ساخته و راه آهن سراسری از آن عبور می کند . علاوه بر ان جاده ساحلی از رامسر تا بابلسر به طول 220 کیلومتر و با فاصله 10 الی 300 متر از کنار دریا می گذرد .
این استان در قسمت شمال مرکزی کشور واقع و از شمال به دریای مازندران ، از جنوب به استانهای تهران و سمنان ، از باختر و جنوب باختری به گیلان و قزوین و از خاور به استان گلستان محدود است .
تعداد16 شهرستان ، 46 شهر ، 43 بخش و 113 دهستان در استان مازندران وجود دارد که 43 درصد از شهرها در طول نوار ساحلی دریای مازندران واقع شده است .
شهرستانهای این استان از شرق به غرب عبارتند از : گلوگاه ، بهشهر ، نکا ، ساری ، قائم شهر ، سواد کوه ، جویبار ، بابل ، آمل ، بابلسر ، محمود آباد ، نور ، نوشهر ، چالوس ، تنکابن و رامسر .
استان مازندران با دارا بودن بیش از 840 جاذبه ی تاریخی ، طبیعی ، تفریحی ، زیارتی ، ورزشی و علمی و تحقیقی ، جزو استانهائی است که سالیانه گردشگران زیادی را به خود جلب می نماید . از مهمترین جاذبه های استان می توان به قله دماوند یا بام ایران به عنوان یک جاذبه بین المللی با 5671 متر ارتفاع ، به همراه بزرگترین دریاچه دنیا ( دریای خزر) ، 27 پارک جنگلی ، 9 منطقه حفاظت شده حیات وحش ، 12 آبشار مهم ، 10 دریاچه و صدها رودخانه و چشمه های آب معدنی سرد و گرم ، 4 تالاب ، 18 ییلاق با آب و هوای عالی ، حدود 381 اثر تاریخی و ملی ثبت شده و 31 بازار قدیمی و سنتی اشاره کرد
جنگلهای مازندران بیش از یک میلیون هکتار مساحت دارد که مانند نوار سبزی ، دامنه های شمالی جبال البرز و کرانه دریای مازندران را پوشانده است . این نوار سبز کوهستانی در برخی نقاط استان فوق العاده به دریا نزدیک شده و در برخی از مناطق با دریا فاصله بیشتری دارد ، تا جائی که در برخی نقاط به کلی از نظر دور شده و زمینه را برای گسترش جلگه های حاصلخیز هموار و سر سبز فراهم نمود .
پیشینیه تاریخی :
در کتیبه بیستون ، سرزمین مازندران به نام " پشتخوارگی " و در اوستا " پذشخوارگر " آمده است . نام مازندران برگرفته از ترکیب " موز اندرون " است که در نامهائی چون کوه موز ، دیوان مازن یا مزنی ، مازندر ( دروازه مازن ) مزن تر ( به سوی مازن ) و ماز ( نام دیوار مازیاز بن قارن ) دیده می شود .
طبرستان ( تبرستان / تپورستان ) نام دیگر مازندران است ، که به اعتقاد بر خی این نام مقارن با حمله مغول استفاده می شده است . مازندران در ادوار مختلف تاریخی به اسامی دیگری نیز خوانده شده است ، مانند : تپروی ( به نقل از بطلمیوس ) و تپورستان ( در زبان پهلوی ) ، در نوشته های قبل و بعد از اسلام همواره از نقش و اهمیت این منطقه درتحولات اجتماعی و اقتصادی یاد شده است .
آبادیهای مازندران:
آبادیهای فراوانی در استان پهناور مازندران وجود دارد که در منطقه ی دشتی ، دره ای ، پایکوهی ، میانکوهی ، سر کوهی ، کرانه ای ، جنگلی ، میان تپه ائی با آب و هوائی معتدل و مرطوب قرار دارند .
زبان مردم فارسی به گویش مازندرانی و دین آنان اسلام و مذهب شیعه می باشد . کارو پیشه مردم آن مناطق کشاورزی ، دامداری و دامپروری ، باغداری ، کارگری ، پرورش زنبور عسل ، پرورش طیور ، کارمندی ، مرغداری ، پیشه وری ، فرشبافی ، گلیم بافی ، ماهیگیری است .
کشت در مناطق روستائی به صورت آبی و دیمی انجام می گیرد . فرآورده های آن مناطق شامل : برنج ، گندم ، جو ، مرکبات ( پرتقال ، لیمو ، نارنگی ، دارابی ، نارنج ) ، لوبیای روغنی ( سویا ) ، سیب زمینی ، گردو ، توتون ، آفتابگردان ، پنبه ، نخود ، لوبیا ، ذرت ، باقلا ، ارزن ، تره بار ، سیب ، گلابی ، آلوچه ( هلی ) ، هلو ، ارزن ، نیشکر ، بنش ، کنجد ، گیلاس ،... رستنی ها : شامل درختان ولیک ، توسکا ، اوجا ما ، افرا ، آزاد ، ون ، کندس ، انار ترش ، تمرز ، انجیلی ، لرگ ، راش ، باکرات ، بلوط ، گردو ، اسپیدار ، ماجو ، انجیر ، پوشش گیاهی برای دام ، تمشک ، ازگیل ، نمدار ، موزی ، عزار ، گچب ، زین دار ، آلو ، ممرز ، شیر دار ، گوجه سبز ، تله کا ، ملج ، کچب ، ... گیاهان : گل بنفشه ، گل گاو زبان ، گل کاسنی ، گل بارهنگ ، پر سیاوش ، گل کاکه ، خاکشیر ، گل ختمی ، اسطوقدوس ، مارامبو ،درمنه ، ... و جانوران و پرندگان : شغال ، گرگ ، روباه ، خرگوش ، گراز ، کبک ، قرقاول ، پلنگ ، ماهی ، آهو ، گوزن ، خرس ، بز کوهی ، قوچ ، میش ، شوکا ، مرغابی وحشی ، ... می باشند .
جغرافیای طبیعی و اقلیم استان
الف ) آب و هوای سرد کوهستانی : منطقه کوهستانی و مرتفع که در جنوب استان و در دامنه سلسله جبال البرز قرار گرفته و قسمتهائی از دو دانگه و چهاردانگه ساری ،سوادکوه و فیروزکوه ، بندپی بابل ، لاریجان آمل ، نور ، کجور ، کلاردشت و ییلاقات تنکابن را در بر می گیرد . برخی از بلندیها تا بیش از 4 هزار متر ارتفاع دارند .
این نواحی زمستانهای سرد و طولانی و تابستانهائی کوتاه و خنک دارد . ریزش های جوی این نواحی غالبا به صورت برف است که در دوره سرما روی هم انباشته می شود و تا اواسط دوره گرما نیز دوام می آورد ، به همبن دلیل در قلل مرتفع منفرد مانند علم کوه ، تخت سلیمان ، دماوند و شرایط تشکیل یخچالها و انباشت دائمی برف در یخچال طبیعی علم چال و خرسان فراهم نموده است ، به طوری که حتی در گرمترین ماههای تابستان نیز ذخایر برف و یخ این نقاط باقی می ماند
ب) آب و هوای معتدل کوهستانی : به لحاظ دارا بودن دره های مصفا ، رودهای پر آب ، مراتع سرسبز و آبهای معدنی همه ساله گروه بی شماری از گردشگران را به ویژه در تابستان به خود جلب می کند .
ج) آب و هوای معتدل و مرطوب : اراضی میان بند یا به اصطلاح محلی " پرتاسی " که حد فاصل میان ییلاق و قشلاق منسوب می شود و بخش اعظم آنرا جنگل ها مراتع تشکیل می دهد و همچنین مناطق هموار ساحلی دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است .
د) منطقه مسطح و هموار قشلاقی : که در جلگه ساحلی در ارتفاع بین 20 تا 100 متر از سطح دریا قرار دارد . این منطقه حاصلخیزترین و خوش آب و هواترین مناطق کشور به شمار می رود .
